همیشه "خواستن"، "توانستن" نیست
در روان شناسی از "انگیزه" به عنوان موتور رفتار یاد می‌شود به این معنا که آدمی برای ایجاد هرنوع رفتاری نیازمند بهره‌مندی از انگیزه برای انجام آن رفتار است . به همین دلیل در مکاتب روانشناختی بر ایجاد انگیزه به عنوان عاملی مهم برای تغییرات رفتاری وشخصیتی تاکید می‌شود.
اهمیت ایجاد انگیزه تا اندازه‌ای بالا رفته است که گاهی اوقات به یک اغراق و یا در برخی موارد امری غیرممکن تبدیل می‌شود .به عبارت دیگر گاهی اوقات آن‌چنان به انگیزه و خواستن آدمی برای ایجاد یک تغییر تاکید می‌شود که این خواستن و انگیزه تنها و تنها عامل تغییر برشمرده می‌شود و از دل این برداشت نادرست عباراتی هم چون "خواستن ،توانستن است"پدید می‌آید. در این که دربرخی موارد، در مورد برخی افراد و در برخی شرایط "خواستن" موجب "توانستن" می‌شود تردیدی نیست.مثل فردی که در سنین بالا شروع به آموختن یک مهارت یا یک یا چند موضوع علمی می‌کند و در ظاهر موفق هم می‌شود اما آیا تنها و تنها به دلیل خواستن هر چیزی ما می‌توانیم به آن برسیم؟به عنوان مثال مردی 50 ساله که آزمایشات پزشکی نشان از بیماری‌های گوناگون او دارد یا خانمی میانسال که اضافه وزن زیادی پیدا کرده است اما این افراد در اثر خواستن سلامت خود، به ورزش روی می‌آورند و با انگیزه‌ی بالا شروع به فعالیت‌های ورزشی می‌کنند و پس از مدتی به سلامت و وزن مناسب می‌رسند.آیا این تغییر امکان‌پذیر است؟ یقینا جواب مثبت خواهد بود و چنین مواردی را در مورد خود و اطرافیان سراغ داریم اما اگر این آقا و خانم در سنین میانسالی بدون سوابق ورزشی حرفه‌ای صرفاً براساس ضرب المثل "خواستن توانستن است" بخواهند با تمرین به مسابقات المپیک راه پیدا کنند آیا امکان‌پذیر است؟ المپیک جایگاه حضور جوانان ورزشکار حرفه‌ای است که سالیان سال از کودکی و نوجوانی زیر نظر مربیا‌ن حرفه‌ای به تمرین پرداخته‌اند و با این حال عده‌ی زیادی از آنان به المپیک راه نمی‌یابند تا چه رسد که یک فرد معمولی در 50 سالگی تازه به ورزش روی آورد.
بنا براین بدون آن که به طور مطلق نقش خواستن و انگیزه را نفی کنیم - که امری اثبات شده است- اما آن چه که رد می شود مطلق‌انگاری اثر انگیزش است .پس "خواستن" در برخی موارد، برای برخی افراد، در برخی شرایط موجب "توانستن" می شود و نه این که انتظار داشته باشیم خواستن هر چیزی و هر هدفی برای هر کسی در هر شرایط می‌تواند باعث موفقیت او شود.
و حال پاسخ این سوال که اعتقاد مطلق به این اندیشه که" خواستن توانستن است "چه زیانی برای ما دارد؟ روشن است که اگر از یک امر انتظار بیش از حد داشته باشیم آن امر به ضد خود تبدیل می‌شود و نه تنها سودمند نیست بلکه زیانبار‌تر نیز خواهد بود. اگر معتقد باشیم در هر زمینه و هر شرایطی خواستن ما باعث توانستن می شود ،هر چه تلاش می‌کنیم خستگی و درماندگی مان بیش‌تر می شود و در نتیجه پس از مدتی به جای انگیزه داشتن و توانمندی به فردی بی‌انگیزه و خسته و درمانده تبدیل می‌شویم که نه تنها به آرمان‌ها نرسیده‌ایم بلکه از دستیابی به موارد معمولی و عادی نیز باز می‌مانیم و تبدیل به فردی افسرده و بی‌انگیزه خواهیم شد .پس یادمان باشد خواستن در برخی شرایط برای برخی کارها و بعضی از افراد موجب توانستن می‌شود. انتظارات بیهوده و خیالی را از خود دور کنیم.
منطقی بیندیشیم و در این راه سخت کوشانه تلاش کنیم.